Plastik ve Rekonstrüktif cerrahinin bir alt dalıdır. Şekli normalden daha güzel hale getirme operasyonlarını kapsar. Sonuç öyle güzel olmalı ki hem kişi kendine baktığı zaman kendi kendisini beğenmeli ve haz duymalı ve hem de başka bakan ve görenlere haz vermelidir. O zaman yapılan işlem bir estetik cerrahi işlemi demektir.
Son yıllarda estetik operasyon talep etme yaşında bir düşme gözleniyor mu? Ne dersiniz? Eğer öyleyse sizce bunun nedenleri nelerdir?
Gerçekten öyle. Estetik operasyon isteme yaşı günden güne düşüyor. Gençlerin kendilerini içgüdüsel anlamda bir cinsel obje olarak algılama yaşlarının giderek düşmekte olduğunu belirgin şekilde gözlüyoruz. Artık daha küçük yaşlarda bile kendilerini cinsel kimlikleriyle tanımlıyorlar. Erken yaşlarda kız çocukları daha çekici, erkek çocukları daha etkileyici olmak istiyorlar. Bu durum daha erken yaşta estetik operasyon talebini doğuruyor. Erken yaşta estetik operasyon isteğini kamçılayan bir başka etmen ise, çocuğun çevresindeki arkadaşlarının acımasız eleştiri ve alaycı tavırları hatta lakap takmaları gibi durumlardır. Böyle durumlarda çocukta aşağılık kompleksi gelişebiliyor ve özgüven kaybı ortaya çıkabiliyor. Bu duruma neden olan problemi çözme arzusu da kişileri erken yaşta estetik operasyonlara yönlendiriyor. Bunların dışında, toplumda estetikoperasyonlarla ilgili önceden var olan olumsuz önyargıların ortadan kalkması, bu operasyonların çok zor olmadığının anlaşılması, toplumda estetik bilincinin artması gibi faktörler de gençlerin daha erken yaşlarda estetik operasyon isteğini kamçılamaktadır. Öte yandan medyada, estetikoperasyon yaptırmış çok sayıda güzel örneğin görülmesi de cesaret artırıcı rol oynamaktadır.Estetik cerrah sayısındaki artış ve yurdun en ücra köşelerinde bile Estetik Plastik Cerrah bulunması sonucunda hem estetik cerrahi toplumda daha çok bilinir hale geldi ve hem de estetik operasyon maliyetlerinde belirgin düşüşler ortaya çıktı. Bu da beraberinde talep artışını doğurdu. Eskiden çocuklar ebeveynleri zorlarlardı ve bu operasyonları ödül olarak isterlerdi. Şimdi ise ebeveynler çocuklarının ellerinden tutup estetik cerrahlara getiriyorlar. Estetik operasyon olmazsa kızım evde kalır psikozuna girmiş olanlara bile rastlamak mümkün.
Erken Yaşlarda estetik operasyon isteklerinin altında yatan bazı psiko-sosyal faktörlerde olabilir mi? Ne dersiniz?
Tabi ki var. Hem de çok fazla var. Günümüzde kültürel, eğitsel ve medyadan etkilenmeler sonucunda bir takım algılama ve algılanma farklılıkları gelişti. Bütün değerler bedene indirgenir hale geldi. Medyada boy gösteren estetik operasyon geçirmiş tanınmış kişilerin başarıları ve karizmaları, geçirdikleri estetik operasyon sonucu elde ettikleri güzelliğe indekslendi. Yani güzellik, özgüven ve başarının yegâne şartı ve simgesi gibi algılanır oldu. Bu da erken yaşta estetik operasyonisteğini kamçılayan önemli bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. Bir diğer algı ise kişinin, çevresinde veya bulunduğu ortamda fark edilir olması, dikkat çekmesi ve hayranlık uyandırmasının var olmanın bir kanıtı olarak hissedilmesidir. Diğer bir deyişle; “eğer fark edilmiyorsan, dikkat çekmiyorsan ya da kimse sana hayranlık duymuyorsa bir hiçsin” düşüncesinin kişinin psikolojisine hâkim olmasıdır. Yani fark edilme, var olmakla eşdeğer görülüyor. Peki, bunu nasıl sağlayacaksın? İşte o zamanestetik operasyon isteği gündeme geliyor. Diğer bir gözlemimiz ise televizyonlarda, dizilerde ve sinema filmlerinden genellikle bütün kötü karakterlerin çirkin, iyi karakterlerin ise güzel olmasıdır. Gerçek hayatta böyle bir değerlendirmenin olmamasına karşın gözlediğimiz bu husus özellikle gençliğin; iyilikle güzelliği, kötülükle ise çirkinliği özdeş görmelerine neden oluyor. Onun için herkes güzel olmak istiyor ve böylelikle özellikle gençlerde estetik operasyon olma isteği büyük ölçüde kamçılanıyor. Birde “bedeniyle barışık olamama” durumu var. Tabi ki bu bir psikiyatrik problemdir. Özellikle “dismorfofobia” denilen bir psikiyatrik rahatsızlık var ki, bu durumda kişi bir çirkinlik ve şekilsizlik korkusu içine giriyor. Vücudundan hoşnut olmama ve sürekli estetik operasyon isteme gibi davranışlar sergiliyor. Böyle kişiler eğer tüm vücuduna değil de tek bir bölgeye odaklandıysa,estetik operasyon faydalı olabilir. Ancak böyle kişilerin mutlaka bir psikiyatri uzmanının kontrolüne girmelerini öneriyoruz.
Gençler başlıca hangi estetik operasyonları talep ediyorlar?
Talep edilen başlıca operasyonları sıklık derecesine göre sıralayacak olursak; kulak estetiği(kepçe kulak), burun estetiği, meme estetiği, erkeklerde jinekomasti, kötü yara izlerinin düzeltilmesi, dövmelerin çıkarılması, genital estetik (özellikle labiumplasti), himenoplasti, çene estetiği, liposuction ve lazer lipoliz gibi işlemlerdir.
Gençlerde estetik operasyon yapılabilme şartları nelerdir?
Bir defa ilk ve en önemli şart kişinin anatomik ve ruhsal olarak gelişimini tamamlamış olmasıdır. Aksi halde yapılacak bir estetik operasyonla mutluluk yerine mutsuzluk verebilme olasılığı söz konusudur. Anatomik olarak estetik operasyon yapılması söz konusu olan organın büyüme ve gelişiminin sonlanmış olması gerekir. Bu açıdan bakıldığında vücuttaki her yapının bir optimal operasyon yaşı vardır ve bunu her plastik cerrah bilir. Ruhsal gelişim açısından baktığımızda ise kişinin operasyon isteği nerden kaynaklanıyor buna bakmamız lazım. Çevreden etkilenme sonucunda mı yoksa başkalarına özenti biçiminde mi bu istek ortaya çıkıyor? Bunu iyi anlamak gerekir. Hastanın beklentilerini iyi değerlendirmek psikolojik olarak böyle bir operasyona hazır olup olmadığından emin olmak gerekir. Ayrıca bir estetik operasyonun yapılabilmesi için, hastanın genel sağlık durumunda operasyona ve anesteziye engel bir husus olmaması ve yara iyileşmesi ile ilgili olumsuz bir durumun da olmaması gerekir.
